Obchody 145-lecia polskiego osadnictwa w Nowej Zelandii

 

"Between the Waters" – pod takim hasłem odbywały siȩ uroczystości 145. rocznicy przybycia pierwszych polskich osadników do Nowej Zelandii. Program zorganizowala Federacja Polskich Organizacji w Nowej Zelandii (FPOwNZ) wraz ze specjalnie powołanym Komitetem Organizacyjnym, w ścisłej współpracy z Ambasadą Polską w Wellington. Zespołem odpowiedzialnym za realizacjȩ programu jubileuszowych obchodów kierowała Dorota Szymańska.

„Between the Waters" nawiązuje do podróży polskich rodzin pochodzących z Pomorza i Kaszub, które w dniu 30 sierpnia 1872 roku przypłynȩły statkiem „Friedeburg”  do portu Lyttelton w pobliżu Christchurch.

 

Uroczystości miały miejsce kolejno w Christchurch (6.10), Akaroa (7.10) oraz w Wellington (14.10) i obejmowały prezentacjȩ polskiej historii, poezji, muzyki oraz tańce folklorystyczne, spektakle teatralne  i sztukȩ wizualną. Bottom of Form

W ramach obchodów rocznicowych przedstawione zostały historie czterech rodzin, które przybyły do Nowej Zelandii 145 lat temu -  Kotłowskich, Gierszewskich, Watembachów i Szymańskich. Potomkowie rodzin pionierów i późniejszej emigracji osobiście uczestniczyli w uroczystościach.

 

W wydarzeniach w Christchurch wziȩli udział Wicemarszałek Senatu RP Maria Koc, Ambasador RP w Nowej Zelandii Zbigniew Gniatkowski, Burmistrz Christchurch Lianne Dalziel oraz Konsul Honorowy RP w Christchurch Winsome Dormer.  Poloniȩ z Australii reprezentowali: Prezes Rady Naczelnej Polonii Australijskiej Małgorzata Kwiatkowska oraz zespół teatru Fantazja. Uroczystości rozpoczȩły siȩ w piątek po południu w Muzeum Canterbury w Christchurch. Wicemarszałek Senatu RP Maria Koc w swoim wystąpieniu wyraziła podziw dla trudnych  i ważnych wysiłków wkładanych w podtrzymywanie polskiej tożsamości, zwłaszcza tak daleko od kraju. Podziȩkowała za pielȩgnowanie polskości i podkreśliła, że Polacy w Nowej Zelandii są ważną czȩścią polskiej narodowej wspólnoty.

Nastȩpnie Ambasador RP Zbigniew Gniatkowski odczytał list Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Adama Kwiatkowskiego skierowany do organizatorów i uczestników jubileuszowych obchodów 145. rocznicy polskiego osadnictwa w Nowej Zelandii, w którym minister Kwiatkowski podziȩkował za pamiȩć o Polsce i za wysiłek łączenia wszystkich którzy z troską o utrzymanie więzi z Polską wychowują młode pokolenia urodzone na nowozelandzkiej ziemi. Min. Kwiatkowski przekazał też w imieniu Prezydenta RP Andrzeja Dudy najlepsze życzenia uczestnikom jubileuszowych obchodów.

Głos zabrała również Burmistrz Christchurch Lianne Dalziel, która mówila o pozytywnych etnicznych wpływach na miasto i podziȩkowala za wkład pierwszych Polaków w tworzeniu historii miasta.

Po oficjalnych przemówieniach odsłonięto pamiątkową tablicę, która na stałe bȩdzie umieszczona przy ulicy nazwanej imieniem Polskich Osadników w dzielnicy Marshland, na terenie historycznych miejsc pierwszych osadników. Przy tej samej ulicy stanie też symboliczna lampa uliczna podarowana przez Miasto Gdańsk. Kolejny etap obchodów to zaplanowana na grudzień b.r wystawa przedstawiająca historie rodzinne pierwszych osadników. Miejscem wystawy bȩdzie Muzeum Canterbury w Christchurch.

 

Tego samego dnia wieczorem w Piano Arts Hall (Christchurch) odbył się uroczysty koncert. Wśród wykonawców byli: Margaret Copland, która opowiedziała o doświadczeniach swojej cioci Rosalii Gierszewskiej, która przybyła z grupą Polaków 145 lat temu, zespół mauryski „Kapa Haka” , artystka z Polski - Jolanta Kossakowska, folklorystyczna grupa Polonus oraz teatr "Fantazja" z Sydney, który wystawił sztukȩ  pt.  "Serenada", pióra Sławomira Mrożka. Koncert prowadzili:  James Daniels i Dorota Szymańska.

 

Podobny koncert miał miejsce tydzień później w Wellington, gdzie teatr Fantazja przedstawił inny spektakl -  „Dom Kobiet Porzuconych”, pióra Magdaleny Wołłejko.  

 

W sobotę 7 października, w Akaroa, drugim dniu uroczystości jubileuszowych, w maleńkim kościele pw. Św. Patryka odprawiona została Msza Św, koncelebrowana przez piȩciu ksiȩży, w tym trzech polskich,  na czele z ks. Przemysławem Karasiukiem, przełożonym australijsko-nowozelandzkiej Prowincji Księży Chrystusowców. Po Mszy Św. głos zabrała prapraprawnuczka rodziny Kotłowskich, którzy jako jedni z pierwszych przybyli do Nowej Zelandii i zamieszkali w Akaroa. Nastȩpnie wszyscy udali siȩ na spotkanie z miejscową Polonią na terenie klubu jachtowego. W godzinach popołudniowych oficjalni goście wraz Wicemarszałek Marią Koc odjechali na dalsze spotkania do Auckland, a Polonia z Nowej Zelandii i Australii pozostała w miasteczku do nastȩpnego dnia, kiedy uroczyście złożono kwiaty na grobach pierwszych polskich osadników w Akaroa.

 

Podczas pobytu w Christchurch i Akaroa prezes RNPA Małgorzata Kwiatkowska odbyła szereg rozmów z przedstawicielami Federacji Polskich Organizacji w Nowej Zelandii, wymieniła siȩ doświadczeniem nt.  działalności polonijnej i kontaktów z Polską. Rozmawiała m. in z Sylwią Śmiarowską, koordynatorką polskiego szkolnictwa w Nowej Zelandii. Grupa folklorystyczna Polonus już przygotowuje siȩ do przyjazdu do Brisbane na festiwal „Polart 2018”.

Obydwie organizacje RNPA oraz FPOwNZ są członkami Rady Polonii Świata, w której to organizacji M. Kwiatkowska pełni funkcjȩ członka Prezydium.

Na terenie Nowej Zelandii działa 11 organizacji polonijnych, a nieoficjalnie szacuje siȩ, że Polonia w Nowej Zelandii liczy ok. 6 – 7 tys. osób.  Federacja Organizacji Polonijnych w Nowej Zelandii  powstała w 2010 roku i od tej pory datuje siȩ jej współpraca z RNPA. Mamy nadziejȩ na efektywną kontynuacjȩ z korzyścią dla Polonii obydwóch krajów.

 

Tekst: Helena Andrusiewicz

Rada Naczelna Polonii Australijskiej