52. ZJAZD RADY NACZELNEJ POLONII AUSTRALIJSKIEJ

SPRAWOZDANIE PREZYDIUM RADY NACZELNEJ POLONII AUSTRALIJSKIEJ

52. Zjazd Delegatów Rady Naczelnej Polonii Australijskiej (RNPA) odbył się w dniu 10 października 2020 roku. Ograniczenia związane z pandemią wirusa COVID-19 nie pozwoliły na organizację 52. Zjazdu w Canberze, co było wolą delegatów poprzedniego Zjazdu. 52. Zjazd RNPA został przeprowadzony zdalnie przy pomocy komunikatora internetowego Zoom Meeting.

W obradach udział wzięli delegaci reprezentujący 21 organizacji członkowskich RNPA, dysponujący 77 mandatami z następującym rozdziałem: organizacje z Nowej Południowej Walii - 36, Queensland – 5, Wiktorii – 9, Australii Południowej – 5, Tasmanii – 3, Australijskiego Terytorium Stołecznego – 4, Australii Zachodniej - 4. Organizacjom o zasięgu krajowym przyznano łącznie 11 mandatów. Zgodnie ze statutem Rady (§ 17(d)), 5 mandatów otrzymali członkowie prezydium, którzy nie posiadali mandatu organizacji członkowskiej RNPA; jeden mandat otrzymała też przewodnicząca Komisji Rewizyjnej.

Prezes Rady Naczelnej, Małgorzata Kwiatkowska, powitała delegatów oraz zaproszonych gości - ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej Michała Kołodziejskiego i konsul generalną RP w Sydney dr Monikę Kończyk. W Zjeździe uczestniczył również koordynator Polskiej Misji Katolickiej na Australię i Nową Zelandię, ks. Tadeusz Przybylak, członek Prezydium RNPA.

Decyzją delegatów obradom 52. Zjazdu przewodniczył Marian Radny, wiceprezes RNPA.

Ambasador RP Michał Kołodziejski w swym wystąpieniu poinformował o upływie 25-letniej misji honorowego konsula generalnego RP w Melbourne dr. Jerzego Łuk-Koziki. Wspomniał też o współpracy ze zmarłym niedawno śp. Marianem Pawlikiem OAM, wieloletnim prezesem Federacji Polskich Organizacji w Wiktorii; deklarował otwartość na współpracę z następcą zmarłego prezesa. Ambasador deklarował współpracę z Polonią australijską, wyraził przy tym zaniepokojenie obecną sytuacją w „Polonii” Stowarzyszeniu Polskim w Queensland. Podkreślił też, że Ambasada RP zawsze będzie wspierać kulturę polską i język polski.

Konsul generalna dr Monika Kończyk w swoim wystąpieniu podsumowała pierwszy rok swej pracy w Australii oraz podziękowała za współpracę, życzliwość i zrozumienie. Mimo panującej pandemii konsulat generalny RP w Sydney, jako jedyny w Australii, nie przerwał swej konsularnej działalności. Konsul poinformowała o akcji „Lot do Domu”, w ramach której umożliwiono powrót do Polski Polakom przebywającym w Australii. Akcja była ogromnym przedsięwzięciem logistycznym - po raz pierwszy od Igrzysk Olimpijskich w 2000 roku dwa polskie samoloty (czartery) wylądowały w Sydney. Konsul poinformowała również o zrealizowanym projekcie „Wirtualne wakacje w Polsce”, o planowanym festiwalu filmów polskich w Perth i Sydney, oraz o naborze wniosków o dofinansowanie projektów polonijnych. Konsul podkreśliła niezbywalność prawa Polaków do używania języka polskiego w Australii oraz swobody organizowania się Polonii zgodnie z obowiązującym w Australii prawem.

W części statutowo-regulaminowej Zjazdu delegaci przyjęli sprawozdania - prezesa (https://www.polishcouncil.org.au/images/PDF/Sprawozdanie%20Prezydium%20RNPA%20za%20rok%202019-20.pdf), skarbnika, administratorów Funduszu Wieczystego im. gen. J. Kleeberga, Komisji Oświatowej Polonii Australijskiej, Komisji Rewizyjnej i Arbitrazowej oraz zatwierdzili budżet na następny rok. Ponadto delegaci podjęli następujące decyzje:

Decyzja 1: W szeregi członków Rady Naczelnej przyjęto nową organizację – Zespół Folklorystyczny „Syrenka” z Sydney. Nowej organizacji członkowskiej RNPA Delegaci przyznali prawo do 3 mandatów.

Decyzja 2: Zatwierdzono przedstawiciela stanu Wiktoria do Kapituły rozpatrującej wnioski o przyznanie Medalu RNPA. Została nim Elżbieta Dziedzic, p.o. prezesa Federacji Polskich Organizacji w Wiktorii (FPOwW), którą to funkcję, decyzją prezydium FPOwW, przejęła po zmarłym 31 lipca br. śp. Marianie Pawliku OAM.

Decyzja 3: Kolejny 53. Zjazd RNPA, wolą większości delegatów, odbędzie się w Adelajdzie w 2021 roku i będzie połączony z obchodami 70-lecia Rady Naczelnej Polonii Australijskiej. Konkurencyjnymi miastami przy wyborze miejsca Zjazdu były Canberra i Perth.

Decyzja 4: Sformułowano i uchwalono Rezolucję Delegatów 52. Zjazdu RNPA w sprawie sytuacji w „Polonii” Stowarzyszeniu Polaków w Queensland. Finałowy tekst rezolucji po Zjeździe został wysłany do wiadomości organizacji członkowskich RNPA, ambasadora RP w Australii Michała Kołodziejskiego, konsul generalnej RP w Sydney dr Moniki Kończyk, honorowej konsul RP w Queensland dr Theresy Lauf, zarządu „Polonii” Stowarzyszenia Polaków w Queensland (Brisbane) oraz do mediów polonijnych w Australii. Treść rezolucji można znaleźć pod linkiem https://www.polishcouncil.org.au/images/PDF/Rezolucja_Delegatow_52Zjazdu_RNPA_w_sprawie_Polonii_-_Stowarzyszenia_Polakow_w_QLD.pdf .

Decyzja 5: Zatwierdzono zmiany w statucie RNPA konieczne do zachowania spójności związanej z przekształceniem Funduszu Wieczystego Polonii Australijskiej im. gen. Juliusza Kleeberga oraz Funduszu im. Ewy Malewicz w charytatywny fundusz wieczysty zorganizowanej Polonii australijskiej pod nazwą PCCA Perpetual Fund, zarządzany przez firmę Equity Trustees Ltd (EQT). Zatwierdzone zmiany formalnie kończą proces transformacji - połączenia dwóch funduszy będących pod opieką RNPA w jeden fundusz pod wspólną nazwą oraz zmianę strategii inwestowania i zabezpieczenia kapitału - zainicjowany jednomyślną decyzję delegatów 51. Zjazdu RNPA w 2019 roku.

Proces ten, mimo różnic zdań i poglądów, zamknął się w okresie jednego roku, co trzeba uznać za sukces zorganizowanej Polonii australijskiej reprezentowanej na Zjeździe przez organizacje członkowskie RNPA. Pozostaje zakończyć pracę nad redakcją tzw. „Handbook” (zbiorem instrukcji dla EQT i Komitetu Doradczego Funduszu) oraz dokonać wyboru członków pierwszego zespołu Komitetu Doradczego (po jednej osobie z każdego stanu Australii).

Obecnie na koncie PCCA Perpetual Fund znajduje się kwota $737 625,21. Fundusze powierzono firmie ETQ zarządzającej aktywami o wartości ok. 2.6 miliarda dolarów i pozostającej pod kontrolą państwowych instytucji nadzorczych Australii (ASIC, ATO, APRA), co stanowi najlepszy z dostępnych sposobów zabezpieczenia kapitału.

Przyznawanie dotacji z funduszu PCCA Perpetual Fund rozpocznie się w lutym 2022 roku. Więcej informacji można znaleźć pod linkiem https://www.polishcouncil.org.au/images/PDF/Reforma_Funduszu_Wieczystego_i_Funduszu_im_Ewy_Malewicz_2020-10-06.pdf oraz w wywiadzie udzielonym w radiu SBS https://www.sbs.com.au/language/polish/audio/fundusze-polonijne .

W dalszej części Zjazdu prezes Małgorzata Kwiatkowska poinformowała delegatów o decyzji Kapituły przyznającej Medal Rady Naczelnej Polonii Australijskiej w 2020 roku i pogratulowała wyróżnionym. W kategorii „ wybitny działacz polonijny” medalem zostali wyróżnieni: pp. Teresa Grabek (Hobart), Adam Grabek (Hobart), Maria Koter-Rosiak (Sydney), Bogumiła Filip (Sydney), Grzegorz Machnacki (Melbourne), Andrzej Strzemieńczyk-Gołkowski (Brisbane). W kategorii „zasłużony dla Polonii australijskiej” wyróżnienie otrzymał p. Wojciech Owsianowski (Poznań, Polska). Medale zostaną wręczone wyróżnionym osobom podczas uroczystości polonijnych w poszczególnych stanach. Więcej informacji znajduje się pod adresem: https://www.polishcouncil.org.au/index.php/2-uncategorised/124-medale-rady-naczelnej-polonii-australijskiej-wyroznienia-2020-roku .

Po zakończeniu części statutowo-regulaminowej Zjazdu przedstawiono Delegatom trzy zagadnienia:

Zagadnienie 1: Spotkania liderów polonijnych RNPA oraz powołanie zespołów roboczych RNPA.
Wiceprezes RNPA Marian Radny, który z ramienia prezydium jest odpowiedzialny za tę inicjatywę i aktywnie ja rozwija, przedstawił stan zaawansowania prac.

Do tej pory odbyły się dwa zebrania liderów, czyli grupy reprezentującej każdą organizację RNPA przez prezesa lub jego delegata. Powołano dwa zespoły robocze, które już rozpoczęły prace:

Promocja Dziedzictwa Kulturalnego Polonii Australijskiej związanej z Górą Kościuszki. Pracami grupy kieruje dr Andrzej Kozek z Sydney.
Majątek Polonii Australijskiej i Sukcesja. Pracami tej grupy kieruje dr Zdzisław Derwiński z Melbourne.

Liderzy zgodzili się, że tylko szeroka reprezentacja polonijna daje szansę na powodzenie prac prowadzonych w powołanych grupach i zdeklarowali się delegować członków swoich organizacji zainteresowanych tematyką prac w wyżej wymienionych grupach. Akces do obu grup jest otwarty dla wszystkich członków organizacji członkowskich RNPA

Podczas kolejnego spotkania liderów planowanego w listopadzie tematem wiodącym będzie reprezentacja organizacji członkowskich RNPA w strukturach Rady. Poruszone zostaną też, po raz kolejny, sprawy młodzieży polonijnej.

Zagadnienie 2: Język polski w Australii – organizacja i struktura systemu edukacyjnego.
Elżbieta Cesarska, przewodnicząca Komisji Oświatowej Polonii Australijskiej i członek prezydium RNPA, przekazała informacje o szkolnictwie polskim w Australii i problemach z jakimi borykają się nauczyciele oraz poinformowała, że pracuje nad dokumentacją polonijnej oświaty w Australii.

Zagadnienie 3: – Obchody 70-lecia Rady Naczelnej Polonii Australijskiej.
Ania Niedźwiadek, prezes organizacji parasolowej w Australii Zachodniej (Polonia WA) i członek prezydium RNPA, przedstawiła delegatom plan obchodów jubileuszu RNPA. Obejmuje on:
(a) koncert galowy muzyki polskiej w czasie 53. Zjazdu RNPA,
(b) wystawę historyczną prezentowaną w różnych stanach Australii,
(c) prezentację multimedialną,
(d) dyplomy dla osób wybitnie zasłużonych w pracy na rzecz RNPA oraz,
(e) pamiątkowe znaczki.
Prezydium oczekuje, że organizacje członkowskie RNPA aktywnie włącza się do obchodów. Zaproszenie do współpracy jest otwarte również dla każdego członka Polonii australijskiej.

Podsumowując 52. Zjazdu RNPA należy wspomnieć o nowych doświadczeniach jakie przyniósł Zjazd.

Po raz pierwszy w historii RNPA obrady Zjazd Delegatów odbyły się zdalnie, przy użyciu komunikatora internetowego Zoom Meeting. To doświadczenie okazało bardzo pozytywne chociaż nie sprawdziły się proponowane mechanizmy głosowania delegatów. Aplikacja Zoom posiada efektywną opcję głosowania pod warunkiem, że każdy delegat dysponuje tylko jednym mandatem. W przypadku, gdy delegat posiada więcej niż jeden mandat, standardowa procedura głosowań w aplikacji staje się problematyczna. Najbardziej skuteczną okazała się metoda bezpośredniego przekazywania decyzji, a więc głosowania otwartego. Duża grupa delegatów uznała jednak, iż przeprowadzenie Zjazdów RNPA z użyciem dostępnych komunikatorów internetowych, w tym Zoom, jest możliwe i może być bardzo efektywne pod względem merytorycznym, czasowym i kosztowym.

Kolejnym wartym uwagi doświadczeniem jest procedowanie materiałów Zjazdowych podczas Zjazdu i przed nim. 52. Zjazd pokazał, że starannie opracowane materiały oraz przedzjazdowe przygotowanie delegatów są warunkiem niezbędnym, aby finałowa dyskusja nad nimi już na Zjeździe była efektywna, a podejmowane decyzje przemyślane. Ta uwaga odnosi się przede wszystkim do dyskursu nad zmianami w statucie Rady Naczelnej. Brak zaangażowania delegatów w przedzjazdową dyskusję na proponowanymi przez Prezydum zmianami, do której Prezydium pisemnie zachęcało, spowodował, że analiza propozycji zmian podczas Zjazd przebiegała bez koniecznego zapasu czasu na głębię namysłu i decyzji mimo, że zużyto tego czasu bardzo dużo. To ważna obserwacja - odróbmy swoje zadania przedzjazdowe tak, aby sam Zjazd, zamiast namiastki poważnej dyskusji, stał się miejscem takich właśnie debat.

Obrady Zjazdu trwały, z przerwą na obiad, niemal 9 godzin. Nad dyscypliną obrad czuwał przewodniczący Zjazdu, Marian Radny, zaś za obsługę techniczną Zjazdu odpowiadał Henryk Kurylewski, członek prezydium RNPA.

Prezydium RNPA dziękuje wszystkim uczestnikom 52. Zjazdu Delegatów RNPA za aktywny w nim udział i merytoryczne wypowiedzi. Bardziej szczegółowe informacje o Zjeździe można znaleźć na witrynie Rady Naczelnej Polonii Australijskiej: www.polishcouncil.org.au.

Opracowali:
Małgorzata Kwiatkowska (prezes RNPA) i Marian Radny (wiceprezes RNPA)

10 listopada 2020 r.